GÖREVLER
- Müşteri veya teknik elemanlarla görüşerek form taslaklarının boyutunu belirler,
- Sıcak dizgi makinesinde veya bilgisayarda, yazı karakterlerini isteğe göre belirleyerek formdaki bilgileri girer, satır ve sütun genişliğini oluşturur,
- Örneğe göre bilgilerin ve resim konulacak alanların sayfa düzenlemesini oluşturur,
- Kapak çalışmalarında yer alan resimlerin renk düzenlemeleri üzerinde çalışır ve renkli sayfa çıktısı alarak müşteriyle görüşür,
- Sıcak dizgi makinesinden çıkan yazıları çeşitli teknelere koyarak mürettipe gönderir,
- Bilgisayarda yapılan çalışmaları asetata çeker ve resim konulacak alanların siyah-beyaz fotoğraflarını çeker,
- Işıklı montaj masalarında montajcı ile işbirliği yapar, yazı dizgilerini resimle beraber komple sayfa üzerinde düzenler (Bundan negatif film yapılır),
- Müşteri tarafından yapılan düzeltmeye göre gerekli düzeltme işlemini yapar,
- Sayfa dizgisi yapmış ise araya giren değişimlerin veya sayfanın numaralandırılmasını (sıraya koyma) yapar,
- Filmin renk ayırımları ve düzgün olmayan yerlerin düzeltilmesi için çalışmayı fotomekanik bölümüne gönderir. (Negatif çekilen filmlerden pozitif elde edilir.)
- Formun son şekli hakkında müşterinin görüş sahibi olabilmesi için resim ve yazı krokilerinin renksiz olarak yer aldığı bir çalışma yapar (Ozalit çalışması),
- Ozalit baskı çalışmasını müşterilere gönderir ve müşteriler tarafından yapılan düzeltme üzerindeki son rötuşlarını dizgiye ve şekle yansıtır,
- Matbaacılıkta dizgiye ait sembolleri tanır ve uygular,
- Sıcak dizgi makinelerinin mekanik ve elektronik özelliklerini iyi tanır, onları dış etkenlere karşı korur,
- Çalışmaları alüminyum plakasının yapımı için kalıpçıya gönderir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Bilgisayar, - Masaüstü yayıncılık paket programları, - Scaner aleti, - Işıklı montaj masası, - Büro malzemeleri, - Linotype (Satır halinde dizgi yapan sıcak dizgi makinesi), - Monotype (Tek harf halinde dizgi yapan sıcak dizgi makinesi), - Harf karakterleri, - Espaslar, - Yedek espaslar, - Kumpas, - Espas temizleme teknesi, - Ahşap veya metal yazı tekneleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Dizgici olmak isteyenlerin; - Şekil ilişkilerini görebilen, - Ayrıntı ve değişikliklere dikkat edebilen, - Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilme gücüne ve estetik görüşe sahip, - İleri derecede miyop (6 diyoptrinin üzerinde) olmayan, - Kronik bronşit, akciğer hastalıkları, doğuştan veya sonradan kazanılan kalp hastalıklarından birisine sahip olmayan, - Başkaları ile işbirliği içinde çalışabilen, - Yazım kurallarını iyi bilen veya uygulayan, - Vücut gücünün en az %70′ine sahip olan kimseler olmaları gerekir. ÇALIŞMA
ORTAMI VE KOŞULLARI Sıcak dizgicilerin çalışma ortamı çok sağlıklı olmayıp, çok gürültülüdür. Foto dizgide çalışanlar ise, matbaaların büro bölümlerinde çalışırlar. Ortam temiz ve iyi aydınlatılmıştır. Yazılı metinlerdeki verilerle ilgilidirler. Gerektiğinde tipo ve ofset baskıcılarla, serigraflarla iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Dizgiciler, matbaalarda, basım ve yayınevlerinde çalışırlar. Ayrıca kendi işyerlerini açabilirler. Bu meslek artık bilgisayarda masaüstü yayıncılık programları ile yapılmaktadır. Günümüzde matbaa grafikerliği ile dizgicilik iç içe girmiş durumdadır. Masa üstü yayıncılık paket programlarını ve gelişmiş diğer mesleki paket programlarını kullanabilen elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yönde kendini geliştiren elemanların iş bulma olanakları her zaman vardır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER - Mesleğin eğitimi, yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir. - İstanbul Matbaa Meslek Lisesi ve İstanbul K.Çekmece Dr. Oktay Duran Matbaa Meslek Lisesinin “Dizgi” bölümünde, - Endüstri. Meslek Lisesi Matbaa bölümlerinde eğitim verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Çıraklık eğitimine başlayabilmek için; - En az ilköğretim okulu mezunu olmak, - 14 yaşını doldurmuş olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. - Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak, - Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir. Meslek liselerinde eğitim görebilmek için ise; ilköğretim okulunu bitirmek ve meslek lisesi başvuru şartlarına sahip olmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Dizgi mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 2 yıl, lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1 yıldır. Haftanın 5 günü işyerinde uygulamalı, 1 günü ise okulda teorik eğitim görülür. Matbaa meslek lisesi ve endüstri meslek lisesinde de eğitim süresi 4 yıldır. Bu okullarda da öğrenciler birinci yıl teorik eğitim, ikinci ve üçüncü sınıflarda haftada 3 gün işletmelerde pratik, 2 gün okulda teorik eğitim görürler. Meslek liselerindeki eğitimin; Türkçe, Matematik, Tarih,Yabancı Dil, Fizik, Kimya gibi genel bilgi dersleri ile Teknik Resim, Genel Matbaa, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği gibi meslek derslerini görürler. Uygulamalı olarak ise Atölye ve Meslek Teknolojisi dersleri görürler. Genel bilgi dersleri yanında Genel Matbaa, Renk Bilgisi ve Mikaj-Montaj gibi meslek dersleri ve Atölye, Meslek Teknolojisi uygulamalı dersleri vardır. Aynı zamanda, haftanın üç günü işletmede pratik eğitim yapılmaktadır. Genel bilgi dersleri ve Grafik, Maliyet, Elektrik-Elektronik Bilgisi gibi meslek dersleri Atölye ve Meslek Teknolojisi uygulamalı dersleri ile haftanın üç günü işletmede pratik eğitim verilir, dizgi bölümünde öğrencilere dizgi metodları hakkında temel yeterliliklerin yanında tipoğrafik ölçüm sistemleri, tashih (düzeltme) yapımı ve kalıp dağıtımı, kartvizit, kart, adres ve davetiye kalıpları hazırlanması öğretilir. Dizgi makineleri konularında bilgi ve beceri kazandırılır.
MESLEKTE İLERLEME Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku, İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin yanı sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 1 yıl sonunda ustalık sınavlarına katılabilirler. Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek şartıyla) ustalık sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde 40 saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra “Usta Öğreticilik” belgesi alabilirler. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de “Usta Öğretici” belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Meslek liselerinin “Dizgi” alanından mezun olanlar gerekli şartları taşımaları şartıyla istedikleri takdirde, ÖSYM’nin bu bölüm için belirlediği ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ayrıca Meslek Liselerinin “Dizgi” bölümünden mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Matbaa Öğretmenliği” lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Çıraklık eğitimi kapsamındaki çıraklara eğitimleri süresince, endüstri meslek lisesi öğrencilerine ise üçüncü sınıftan itibaren, işletmelerde yapacakları beceri eğitimi esnasında işverenlerce, asgari ücretin % 30′undan az olmamak üzere ücret verilir. Döner sermayesi bulunan meslek liselerinde işçilik hakkı olarak öğrenciye belli bir ücret ödenmektedir. Bu meslekte çalışanlar; çalıştıkları işyerlerinin büyüklüğüne, sendikalı olup olmamalarına veya kamu kesiminde ya da özel kesimde çalışmalarına bağlı olarak değişen ücretler almaktadırlar. Ücretler asgari ücretin 2 ila 4 katı arasında değişmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili eğitim kurumları, - Meslek elemanları, - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi, - Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri. Read more: http://www.isvemeslekdanismani.net/meslekler/d/dizgici/#ixzz2Qj0jRYlg
